Weer en kleding

Nederlanders beginnen een gesprek vaak door over het weer te praten. Dit is niet alleen een ijsbreker het was vroeger voornamelijk ook een noodzaak. Veel mensen waren afhankelijk van een juiste inschatting van het weer en een satelliet was er toen nog niet. Ook in deze tijd kan een juiste inschatting van het weer je veel ellende besparen. In de volgende artikelen behandelen we verschillende soorten (nood)weer en de manieren hoe je deze kan herkennen.

We hebben de verschillende soorten weer onderverdeeld in:

1. Regen
2. Onweer (komt binnenkort)
3. Vriezen (komt binnenkort)
4. Zon (komt binnenkort)

Regen
Een harde regenbui op zijn tijd is zeer goed voor de natuur en dus ook voor de mens. Zodra je buiten in de regen loopt denken de meeste mensen hier toch anders over. Het is dan ook handig om te weten wanneer er een grote kans is op regen. Nu kun je een weer App gebruiken op je mobiel maar wat doe je als de batterij leeg is? Eeuwen geleden hebben onze voorouders al een goede oplossing bedacht. Ze maakten leuke rijmpjes of een gemakkelijke zin (spreuk), die bijvoorbeeld aangaf wanneer het ging regenen. Deze spreuken ontstonden puur op basis van ervaring en observatie. Hieronder hebben we een paar spreuken en de uitleg ervan neergezet.

1.    Avondrood, mooi weer aan boord, morgenrood, regen in de sloot.
2.    's Morgens de lucht rood, 's avonds plomp in de sloot.
3.    Hebben wolken 's morgens rode randen, altijd is er wind en nat voorhanden.
4.    De avond rood, de morgen grauw, brengt het schoonste hemelblauw.
5.    In de zomer oostenwind en avondrood, leggen de warmte bloot.

Het rode komt in de avond onder andere door lichtbrekingen op opstijgend stof. (dankzij de warmte) Wat een grote kans geeft dat het de volgende dag weer warm wordt. Het rood in de ochtend komt voornamelijk dankzij lichtbrekingen op aanwezig waterdamp. Wat op zijn beurt weer aangeeft dat er regen aan kan komen.

1.    's Morgens regen, 's middags droge wegen.
2.    's Morgens bergen, 's Avonds regen.
3.    Als het regent voor acht hele uren, 't zal niet de hele dag duren.
4.    Regen voor negen uur, is niet van lange duur.

Op zich is het idee achter deze spreuken simpel. Wat nu valt, kan niet later vallen en andersom. Een wolk kan 'op’ raken of overwaaien.

1.    Als het blaasjes regent, regent 't de gehele dag door.
2.    Blaasjes regen, rijke zegen.
3.    Wanneer bij het regenen blaasjes op het water komen, krijgt men de volgende dag weer regen.
4.    Als er bellen op de plassen drijven,zullen we nog langer regen krijgen.

De blaasjes in deze spreuken ontstaan waarschijnlijk doordat de regendruppels groter zijn en van een grotere hoogte vallen. Hierdoor spat het water op als een soort bekervormige krater. Bij grotere druppels en grotere valhoogte vertoont deze krater een toenemende neiging om zich aan de bovenkant te vernauwen en tenslotte tot een bel te sluiten.

1.    Drie regenbogen boven elkaar, drie weken regen voorwaar.
2.    Regen bij zonneschijn, nog drie dagen regen.
3.    Een regenboog aan de lucht, drie dagen regen.
4.    Regenboog tegen de nacht, brengt water in de gracht.

Net als bij het rood in de morgen ontstaat een regenboog dankzij lichtbrekingen op de aanwezig waterdamp. Hoe groter de druppels, des te smaller de regenboog, maar des te sterker de kleuren.

 
1.    Wanneer een dunne lichtkring de zon omringt, komt de regen zeker.
2.    Kruipt de zon in haar nest, dan regent het de volgende dag op zijn best.
3.    Een kring om de zon, regen in de ton.
4.    Kring om de maan, de regen komt eraan.

De kring in deze spreuken staat ook wel bekend als een halo. Soms is hij volledig rond en een andere keer zie je maar een gedeelte ervan. De kleine kring staat ongeveer 22 graden van de zon of maan af. Dit kun je eenvoudig zelf meten. Wanneer we de vingers van de hand spreiden, en de arm strekken, dan is de afstand tussen de duim en de pink ongeveer twintig graden (20°). Als je je pink op de zon kunt leggen en je duim op de ring (of andersom) dan is het de kleine kring die je ziet. De kleine kring wordt veroorzaakt door kleine ijskristalletjes die heel veel voorkomen in Cirrostratuswolken. (regenwolken)

1.    Als schaapkens aan de hemel staan, kan men zonder plu niet uit wandelen gaan.
2.    Als de lucht geschubd is als een vis, binnen twee dagen er regen is.
3.    Schapenwolken brengen regen.

Deze spreuken verwijzen naar de cirrocumulus. Dit wolkentype wijst op een toenemende luchtvochtigheid en kan een voorbode zijn van een weersverslechtering door een naderend koufront.

Bovenstaande spreuken laten zien dat het herkennen van een wolk je veel kan vertellen over het weer. Naast de ‘schapenwolken’ die op grote hoogte voorkomen (6-10 km) zien we bij regen vaak de Nimbostratus wolk. Dit is een uitgestrekt grijs wolkendek dat zich over de gehele hemel uitstrekt en waaruit onafgebroken neerslag valt. De neerslag stopt vaak pas wanneer er lichtere plekken in de wolken zichtbaar worden.

Voor meer informatie over de verschillende type wolken verwijzen we je naar de website van de KNMI.
Of je de wolken nu wel of niet herkent, vaak is het zo, dat hoe lager de wolken zich bevinden hoe groter de kans op neerslag is. De Nimbostratus wolk bevindt zich bijvoorbeeld vaak beneden de 2000 meter. Voor meer informatie over extreme regenval en hoe hier op voor te bereiden, verwijzen we je door naar het artikel watersnoodramp onder Uitleg over Preppen en enkele scenario's.