Vuur is de verbranding van een stof waarbij licht en warmte ontstaan. Door opwarming van naburige materie komen er brandbare gassen vrij, die oxideren en warmte opwekken, waardoor het brandproces zichzelf in stand houdt. Vuur bestaat uit drie componenten, namelijk zuurstof, brandstof en de ontbrandingstemperatuur. In dit artikel beschrijven we de verschillende manieren om een vuur te maken en aan te houden.

Ga direct naar:

1. Tondel
2. Soorten vuur
3. Vuur maken
4. Vuur onderhouden
5. Vuur vervoeren
6. Vuur uitmaken
7. Wat je allemaal kan doen met as

Tondel
Tondel is het materiaal wat je gebruikt om van een vonkje een vuur te maken. Dit is vaak de meest moeilijke stap tijdens het vuur maken en goed tondel kan je dus veel werk besparen. Omdat de meeste mensen niet met tondel op zak lopen, is het handig om wat technieken te leren die je snel en simpel goed tondel bezorgen. Zo kun je bijvoorbeeld met een puntenslijper heel simpel wat tondel maken.

Het pluis wat achterblijft in de wasdroger is ook een zeer goede tondel en zelfs tampons kunnen je vuur groot maken. De kans is echter aanwezig dat je niks hebt voorbereidt en dan is het handig om te weten wat de natuur je kan bieden. Zo zijn er verschillende planten en bomen die perfect kunnen dienen als tondel.

De Grote bruine sigaar of ook wel Grote Lisdodde genoemd is perfect voor het aanmaken van een vuurtje. Pluis de sigaar uit en je vonkje is een vuur in een paar seconden. De schors van een berk is net als de tonderzwam erg brandbaar. Verder zijn gras, mos en bladeren zeer brandbaar zolang ze maar goed droog zijn. Belangrijk bij het maken van tondel is dat je alles zo klein mogelijk maakt en ervoor zorgt dat er genoeg zuurstof tussen de stukjes zit. Door er vervolgens een klein ‘nestje’ van te maken, zorg je ervoor dat de vonk goed opgevangen wordt. Tevens zorgt dit ervoor dat de wind het beginnende vlammetje niet meteen uit kan blazen.

Soorten vuur
Door de eeuwen heen zijn er veel verschillende manieren uitgevonden om een vuur mee te beginnen. Een veel toegepaste manier is de piramide. Het hout wordt van binnen naar buiten opgestapeld met wat ruimte ertussen voor de benodigde zuurstof en rookafvoer. Ook erg bekend is de ster. Deze techniek is vooral handig voor als de takken wat langer zijn. Je steekt simpelweg één kant in het vuur en duwt de stam steeds wat verder in het vuur naarmate het verbrand.

Erg handig in een omgeving met veel wind is de reflector methode. Door natte houtblokken aan de kant van de wind op te stapelen voorkom je dat de warmte meteen wordt weggeblazen. Wil je een heet vuur hebben dan kun je kiezen voor het commandovuur. Hiervoor graaf je een tunnel met twee ingangen. Doordat de wind koude lucht via de tunnel aanvoert, blijft het vuur op een hoog niveau branden. De extreem warme lucht wordt vervolgens via de ander uitgang afgevoerd. Omdat je soms niet wil dat de ondergrond in brand vliegt of beschadigt raakt kun je kiezen voor een isolatievuur. Door wat takken of blokken hout op de grond te leggen en te bedekken met zand, voorkom je dat het vuur in contact komt met de ondergrond.

Vuur maken
Zodra je weet welk type vuur je wil maken kun je beginnen met het daadwerkelijke vuur maken. Nu kun je simpelweg een aansteker gebruiken maar die willen nog wel eens weigeren. Een alternatieve methode is het aansteken met waterafstotende lucifers. Deze kun je kopen maar ook heel simpel zelf maken. Neem een aantal lucifers die je op verschillende oppervlaktes kan laten ontbranden. Vervolgens steek je deze in wat kaarsvet en leg ze te drogen op wat aluminium. Zorg ervoor dat het kaarsvet er niet te dik op zit. De lucifers zijn nu waterafstotend. Als je ze wil gebruiken kras je wat kaarsvet van de kop en ze zijn klaar voor gebruik.

Mocht je geen aansteker of lucifers bij je hebben, dan kun je altijd nog vuur maken door gebruik te maken van vuurstenen, een vuurboog of een handboor. Vuursteen of keisteen is een gesteente dat vaak in klompen in kalksteen wordt aangetroffen en meestal bruin of grijs van kleur is. Door met een vuursteen op een stuk ijzer of pyriet te slaan creëer je vonken. Vonken welke met behulp van goed tondel omgezet kunnen worden in vuur.

De vuurboog
Een vuurboog is een simpele maar effectieve manier om vuur te maken van spullen die je in de natuur kan vinden. Door de boog te bewegen spin je een stuk hout rond. Het onderste gedeelte van dit stuk hout wordt hierdoor warm en kan gaan gloeien. Door dit gloeiende zaagsel vervolgens in de tondel te plaatsen creëer je het begin van je vuur. De handboor werkt bijna hetzelfde als de vuurboog. Je hebt echter minder onderdelen nodig en spint het stuk hout rond door er met je handen omheen te wrijven.

Lees onderstaand artikel voor meer informatie over vuur onderhouden, vervoeren en uitmaken.

Volg de cursus primitief vuur maken en weet voortaan zelf hoe je vuur moet maken.